Samsun’un Manevi Mimarlarından Seyyid Kutbiddin Türbesi: Tarih ve Ziyaretçi Akını
Samsun, tarihi boyunca birçok önemli olaya ev sahipliği yapmış bir şehir. Bu olaylardan biri de 1853 yılında gerçekleşen Rus baskını. O dönemde, şehrin manevi mimarlarından biri olan Şeyh Seyyid Kutbiddin Türbesi’nin bulunduğu eski mezarlıktan atılan toplarla düşman gemileri püskürtülmüştü. Bu olay, sadece askeri bir direniş değil, aynı zamanda halkın manevi değerlerine bağlılığını da gösteriyor. Bugün, Seyyid Kutbiddin Türbesi ve Camisi, hem tarih meraklıları hem de dua etmek isteyen ziyaretçiler için önemli bir mekan haline geldi.
Tarihi Olay ve Ziyaretler
1853 yılında Rus Donanması’nın Samsun’u kuşatmaya çalıştığı dönemde, şehirde karşılık verecek bir askeri güç yoktu. Ancak, Seyyid Kutbiddin Türbesi’nin bulunduğu eski mezarlıktan yapılan top atışlarıyla Rus gemilerine karşı koyuldu. Bu olay, Samsun’un savunmasında önemli bir yere sahip. Türbenin ziyaretçileri, burada Kur’an-ı Kerim okuyarak dua ediyor. Özellikle cuma günleri, bu manevi atmosfer daha da yoğunlaşıyor.
Seyyid Kutbiddin Camii ve Türbesi Hakkında Bilgiler
Seyyid Kutbiddin Camii ve Türbesi, Kökçüoğlu Mahallesi’nde yer alıyor. Bu yapı, tuğladan yığma olarak inşa edilmiş ve tek katlı bir mimariye sahip. Yapının dikkat çeken özellikleri arasında:
- Kırma çatılı ve Marsilya kiremitli
- L şeklinde ahşap kemerli son cemaat yeri
- Ahşap tavan ve taban döşemeleri
- Gömme tavan göbeği
Caminin girişinde M. 1292 yılında yapıldığına dair bir yazı bulunuyor. Türbe ise, beşik tonozlu bir mekanda tek bir sandukadan oluşuyor ve M. 1404 yılında yapıldığına dair bir Arapça metin içeriyor. Ayrıca, bu yapıların zamanla travertenle kaplandığı ve caminin kemerli son cemaat yerinin camekanla kapalı hale getirildiği belirtiliyor.
Özel Eserler ve Ziyaretçi Deneyimi
Osmanlı Padişahı Abdülaziz Han, Seyyid Kutbiddin Camii ve Türbesi’ne Hırka-i Şerif ve Kâbe örtüsü hediye etmiş. Bu kıymetli eserlerin camiye konulması, dönemin toplumsal ruhunu yansıtıyor. Devlet arşivlerinde yer alan belgeler, bu özel anı kayıt altına alıyor. Belgelere göre:
- 722 senesinde Abdülkadir Geylani Hazretleri’nin torunu Seyyid Kutbiddin Efendi’nin türbesi yanına cami inşa edilmiştir.
- Hazine-i Hümayun’dan gönderilen Kabe örtüsü merasimle camiye konulmuştur.
Bu türbe ve cami, sadece birer yapı olmanın ötesinde, halkın manevi değerlerini yansıtan önemli mekânlar olarak öne çıkıyor. Ziyaretçiler, burada hem ibadet ediyor hem de tarihî bir yolculuğa çıkıyorlar.
Sonuç
Şeyh Seyyid Kutbiddin Türbesi ve Camisi, tarih ve manevi derinlik açısından Samsun’un önemli parçalarından biri. Ziyaretçiler, bu mekanda hem dua edip hem de tarihî olaylara tanıklık etmenin mutluluğunu yaşıyor. Her geçen gün daha fazla insanın ilgisini çeken bu yer, geçmişle bugünü birleştiriyor ve manevi bir deneyim sunuyor.
Özet:
Samsun’un manevi mimarlarından Şeyh Seyyid Kutbiddin Türbesi, 1853 Rus baskınında önemli bir direniş gösterdi. Bugün ise ziyaretçisi bol olan bir cami ve türbe olarak anılıyor. Yapısı, tarihî önem ve manevi atmosferi ile dikkat çekiyor.
