Düzce Üniversitesi’nde Obezite ile Mücadelede Yeni Yaklaşımlar
Son yıllarda artan obezite oranları, hem bireysel sağlık hem de toplum sağlığı açısından büyük bir endişe kaynağı haline geldi. Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Doç. Dr. Attila Önmez, obezite tedavisinde kullanılan yeni nesil ilaçlar ve bu ilaçların etkileri hakkında önemli bilgiler paylaştı. Önmez, kilo verme sürecinde önceliğin ilaç tedavisi olmadığını vurgularken, obezite hastalığının altında yatan nedenlerin dikkatlice araştırılması gerektiğinin altını çizdi.
Obezite Nedir ve Nedenleri Nelerdir?
Obezite, yalnızca fazla kilo almak olarak görülmemelidir. Bu, genetik, hormonal dengesizlikler ve çevresel faktörlerin bir araya gelerek oluşturduğu karmaşık bir hastalıktır. Ülkemizde obezite oranı %34 seviyelerinde bulunmakta, bu da ciddi bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Obezitenin nedenleri arasında:
- Genetik faktörler
- Metabolik hastalıklar
- Beslenme alışkanlıkları
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Psikolojik etkenler
Bu faktörlerin her biri, obezite hastalarının tedavi sürecinde dikkate alınması gereken unsurlar olarak karşımıza çıkıyor.
İlaç Tedavisinin Rolü
Obezite tedavisinde ilaçlar, diyet ve egzersizle desteklenmelidir. Önmez, “Kilo verme sürecinde öncelik asla ilaç tedavisi olmamalıdır,” diyerek bu noktaya dikkat çekti. Ülkemizde obezite tedavisinde kullanılan ilaçlar arasında orlistat ve GLP-1R analogları yer alıyor. Bu ilaçlar, iştahı baskılamak ve kilo kaybını sağlamak amacıyla çalışıyor.
Özellikle GLP-1R analogları, glukoza bağımlı insülin salımını artırırken, glukagon hormonunu baskılar ve mide boşalmasını yavaşlatarak kişinin iştahını kontrol altına alır. İlaçların etkinliği yapılan klinik çalışmalarda ortaya çıkmıştır:
- Liraglutid: 56 haftada %8 kilo kaybı.
- Semaglutid: 68 haftada %14,9-17,4 oranında kilo kaybı.
Yan Etkiler ve Doktor Kontrolü
Her ilaçta olduğu gibi, GLP-1R analoglarının da yan etkileri bulunmaktadır. En yaygın görülen yan etkiler:
- Bulantı
- Kusma
- Karın ağrısı
- Karında şişkinlik
- Kabızlık ve ishal
Bu nedenle, bu tür ilaçların mutlaka doktor kontrolünde kullanılması gerektiği vurgulanmaktadır. Önmez, “Cilt altına uygulanan bu kalemleri tek bir kişi kullanmalıdır. Viral hastalıkların bulaşma riski önemli bir tehlike oluşturabilir,” dedi.
Toplumsal Farkındalık ve Eğitim
Obezite ile mücadelede toplumsal farkındalık yaratmanın önemine değinen Önmez, “Obezitenin yalnızca bireysel bir sorun olmadığını, toplumsal bir sağlık sorunu olarak ele alınması gerektiğini” vurguladı. Eğitim kampanyalarının daha da yaygınlaşması gerektiğini belirterek, sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivitenin öneminin eğitim sistemine entegre edilmesi gerektiğini ifade etti.
Yapay Zeka Özeti
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Doç. Dr. Attila Önmez, obezite tedavisinde ilaçların yanında diyet ve egzersizin önemine dikkat çekti. Obezite, genetik ve çevresel faktörlerin bir araya gelmesiyle oluşan karmaşık bir hastalık olarak tanımlanıyor. GLP-1R analogları gibi yeni nesil ilaçlar, kilo kaybını desteklemesine rağmen mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır. Toplumda obeziteye dair farkındalığın artırılması için eğitim ve kampanyaların yaygınlaştırılması gerekmektedir.